Kişinin yaneşeliığı cemiyet ortamında kıymeti olan , yetenek, hâl ve öteki davranış biçimlerini geliştirdiği vetirelerin tümüdür.
Terbiye, önceden saptanmış esaslara bakarak insanların davranışlarında belli gelişmeler sağlamlamaya yarayan planlı etkisinde bırakır sürecidir.
Terbiye; bireyin davranışlarındaki yaşantısı vasıtasıyla kasıtlı olarak ve isteyerek bileğişlemme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü kadar eğitimin bir çok teşhismı bünyelabilmektedir. Ancak, hasetmüzde çoğunlukla tercih edilen teşhism:
“Bireyin davranışında, kendi yaşantısı vasıtasıyla ve kasıtlı olarak matlup yönde( eğitimin fakatçlarına reva ) bileğişlemme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu aşinalık bakarak;
· Terbiye bir vetiretir.
· Terbiye sürecinde, bireyin davranışlarının matlup yönde bileğişlemtirilmesi fakatçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki bileğişlemme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Terbiye sürecinde bireyin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç yapı taşı öğesi vardır.
1. Ammaç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Değerlendirmeler
Terbiye fakatçla başlar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam paha ve istimara ile son bulur. Sürecin bu mantığı bütün kültürler bâtınin tıpkıdır. Ammaçların içeriği ve öğrenme bâtınin kullanılan öğretme yöntemleri kültürden kültüre bakarak bileğişlemebilir, ama sürecin doğbeyı bileğişlemmez.
Terbiye kapsamı ve teşhismlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Gün süresince biraşkın filozof ve pedagog, eğitimin ne başüstüneğuna üzerine farklı farklı teşhismlamalarda bulunmuşdolaşma. Hasetmüzde ise eğitimin akseptans edilen ölçün teşhismı şudur: Terbiye, bireyin davranışlarında kendi yaşantıları vasıtasıyla kasıtlı olarak istendik davranış bileğişlemikliği meydana getirme sürecidir. Bu teşhismlama ekseninde eğitimin umumi hatları çizilebilir. Bu teşhismlamanın ortamında eğitime üzerine bazı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları vasıtasıyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış bileğişlemikliği” ve “süreç” kadar kelimeler eğitimin anne taşlarıdır.
Terbiye, âdem bâtınin ömür boyu devam eden bir vetiretir ve davranışlarda değişiklik meydana getirir. Bu davranış değişimleri ise bireyin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişimleri istendik şu demek oluyor ki beklentilere ve hedeflere reva olabileceği kadar istenmedik yönde bile gelişebilir. Terbiye sürecinin işlemletilmesi ise kasıtlı şu demek oluyor ki programlı ve programlı olabileceği kadar gelişigüzel bile kabil. Kasıtlı olarak meydana getirilen eğitime formal eğitim bilimi, gelişigüzel meydana getirilen eğitime ise informal eğitim bilimi denir. Elan açıklayıcı bir örnek verirsek ekol, dershane, eğitim bilimi merkezleri kadar mekânlarda maruz eğitim bilimi formal; bireyin kendi çevresinden edindiği ve planlı programlı sıfır eğitim bilimi ise informal eğitidir. Doğrusu eğitim bilimi sadece okullardaki öğrenmelerle sınırlı bileğildir.
Terbiye Türleri
Terbiye türlerine bakarak sınıflandırıldığında formal ve informal eğitim bilimi edinmek üzere iki tür ortaya çıkar. Formal eğitim bilimi okullarda ya da kurumlarda belli bir tasar ve program çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu eğitim bilimi tipinin belli bir amacı vardır. Bu düzende eğitim bilimi süreci idari bir kadro ve eğitmenler aracılığıyla planlanır. İnformal eğitim bilimi ise spontane gelişen hesapsız ve programsız meydana getirilen eğitimdir ki can bu eğitimi sosyal çevresinden gizil olarak edilir.
Terbiye Sistemi
Terbiye, bir tip olarak ele düzenındığında ise eğitim bilimi sisteminin üç yapı taşı ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, vetireler ve çıktılardır. Kaynar; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, bina, tesisat, maliyet, personel kadar fiziki unsurlardır. Müddetç; ekol ortamında gerçekleştirilen dersler, öğrenme yaşantıları ve ders aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde uzmanlık, yeterlilik, bitirme, imtihan skorları kadar matlup davranış bileğişlemiklikleridir.